Page 42 - วันดินโลก 5 ธันวาคม ดินเพื่อมนุษยธรรม : ดินดี น้ำสมบูรณ์ เกื้อกูลชีวิต
P. 42
ภาค์การัเกษต่รัม่สำค์ัญอย่างยิ�งต่่อการัพัฒนาเศรัษฐกิจและสังค์มของป็รัะเทศ เน่�องจากเป็็นแหล่งผลิต่อาหารั
และแหล่งวิัต่ถุดิิบสำหรัับภาค์อุต่สาหกรัรัมและการับรัิการั ึ᱓่�งทรััพยากรัดิินและน้ำ เป็็นป็ัจจัยพ่้นฐานของ
การัผลิต่ภาค์เกษต่รั โดิยการัเกษต่รักรัรัมส่วินใหญ่จะเกิดิข่้นบนดิิน ค์ำวิ่า ดิิน (soil) ทางป็ฐพ่วิิทยา หมายถ่ง
เทหวิัต่ถุธ์รัรัมชีาต่ิ (natural body) ท่�เกิดิจากการัสลายต่ัวิของหินและแรั่ธ์าตุ่ต่่าง ๆ ผสมค์ลุกเค์ล้ากับ
อินทรั่ยวิัต่ถุ ึ᱓่�งป็กค์ลุมผิวิโลกอยู่เป็็นชีั้นบาง ๆ เป็็นวิัต่ถุท่�ค์้ำจุนการัเจรัิญเต่ิบโต่และการัทรังต่ัวิของพ่ชีดิิน ส่วิน
ป็รัะกอบของดิิน แบ่งออกไดิ้เป็็น 4 ส่วิน ไดิ้แก่ แรั่ธ์าตุ่หรั่ออนินทรั่ยวิัต่ถุ (mineral matter) รั้อยละ 45,
อินทรั่ยวิัต่ถุ (organic matter) รั้อยละ 5, น้ำ (water) รั้อยละ 25, และอากาศ (air) รั้อยละ 25 โดิยทรััพยากรั
ดิิน (soil resource) เป็็นทรััพยากรัธ์รัรัมชีาต่ิท่�ทดิแทนไดิ้หรั่อรัักษาไวิ้ไดิ้ (replaceable and maintainable
natural resources) แต่่ดิินเกิดิทดิแทนธ์รัรัมชีาต่ิไดิ้ชี้ามาก กวิ่าจะไดิ้ชีั้นดิินหนา 2 – 3 เึ᱓นต่ิเมต่รั ธ์รัรัมชีาต่ิ
ต่้องใชี้เวิลาสรั้างถ่ง 100 – 1,000 ป็ี อย่างไรัก็ต่าม มนุษย์สามารัถดิูแลรัักษาดิินให้ค์งค์ุณภาพเหม่อนเดิิมไดิ้
โดิยการัใชี้ป็รัะโยชีน์ท่�ดิินให้เหมาะสม ม่การัป็รัับป็รัุงบำรัุงดิินและอนุรัักษ์ดิินอย่างถูกต่้องต่ามหลักวิิชีาการั
ทั้งน่้เพรัาะดิินในแง่ของทรััพยากรัธ์รัรัมชีาต่ิ จัดิเป็็นทรััพยากรัป็รัะเภทท่�สามารัถรัักษาให้ค์งอยู่ไดิ้ (maintainable)
มากกวิ่าการัเกิดิข่้นทดิแทน (replaceable) มนุษย์ใชี้ทรััพยากรัดิินเพ่�อการัเกษต่รั เชี่น เพาะป็ลูก เล่้ยงสัต่วิ์ ทำ
ป็รัะมง และป็่าไม้ เป็็นท่�กักเก็บน้ำหรั่อเป็็นแหล่งน้ำ ต่ลอดิจนเป็็นรัากฐานของเส้นทางค์มนาค์มและท่�อยู่อาศัย
เป็็นต่้น ดิังนั้น “ดิิน” จ่งเป็็นทรััพยากรัธ์รัรัมชีาต่ิท่�สำค์ัญทางการัเกษต่รั เน่�องจากเป็็นป็ัจจัยหลักท่�จำเป็็น
ต่่อการัเจรัิญเต่ิบโต่ของพ่ชี เป็็นแหล่งให้ธ์าตุ่อาหารัและน้ำแก่พ่ชี เป็็นท่�ย่ดิเกาะของรัากให้พ่ชีทรังต่ัวิอยู่ไดิ้ และ
เป็็นท่�อยู่อาศัยของสิ�งม่ชี่วิิต่ในรัะบบนิเวิศ ยิ�งไป็กวิ่านั้น ดิินยังเป็็นท่�มาของป็ัจจัยส่�สำหรัับมนุษย์ ไดิ้แก่ อาหารั
เค์รั่�องนุ่งห่ม ยารัักษาโรัค์ และท่�อยู่อาศัย ึ᱓่�งก่อให้เกิดิวิัฒนธ์รัรัมและอารัยธ์รัรัมของชีุมชีนต่่าง ๆ มากมาย
ต่ั้งแต่่อดิ่ต่จนถ่งป็ัจจุบัน
น้ำ เป็็นองค์์ป็รัะกอบของดิินโดิยธ์รัรัมชีาต่ิ น้ำในดิินจะอยู่ต่ามส่วินท่�เป็็นชี่องวิ่างในเน่้อดิิน และต่ามผิวิของ
อนุภาค์ดิิน โดิยม่แรังย่ดิของเม็ดิดิินและรัะหวิ่างน้ำดิ้วิยกันดิูดิย่ดิเอาไวิ้ ดิังนั้น ดิินท่�ม่อนุภาค์ละเอ่ยดิย่ดิเหน่�ยวิน้ำ
ไวิ้ไดิ้ดิ่และม่ชี่องวิ่างรัะหวิ่างเม็ดิดิินมาก จ่งม่โอกาสท่�จะม่น้ำในดิินไดิ้มากกวิ่าดิินท่�ม่อนุภาค์หยาบจะย่ดิน้ำไดิ้น้อย
เพรัาะม่ชี่องวิ่างรัะหวิ่างเม็ดิดิินน้อย ดิินเหน่ยวิจะอุ้มน้ำไดิ้ดิ่กวิ่าดิินทรัายหรั่อดิินรั่วิน ทั้งน่้เพรัาะ ดิินเหน่ยวิม่
ชี่องวิ่างในเม็ดิดิินเล็กมาก จ่งอุ้มน้ำไดิ้ดิ่กวิ่าดิินรั่วินหรั่อดิินทรัาย โดิยทั�วิไป็ องค์์ป็รัะกอบของดิินส่วินท่�เป็็นน้ำ
ม่อยู่ป็รัะมาณ 25 เป็อรั์เึ᱓็นต่์ แต่่ส่วินของน้ำท่�จะเป็็นป็รัะโยชีน์กับพ่ชี ม่อยู่เพ่ยงส่วินน้อย น้ำในดิินม่บทบาท
